- Δευτερονόμιο
- Το πέμπτο βιβλίο της Πεντατεύχου, το οποίο οι Εβραίοι ονομάζουν Έλλε Χαντεβαρίμ (= αυτοί οι λόγοι). Σύμφωνα με τη βιβλική αφήγηση (Βασιλειών Δ’, 22,8 κ.ε.), το Δ. ανακαλύφθηκε στον Ναό από τον ιερέα Χελκία, ο οποίος έπεισε τον βασιλιά Ιωσία να καταστήσει τα Ιεροσόλυμα κέντρο της λατρείας.
Εκτός από το καθαρά νομικό μέρος, δηλαδή τους λόγους που απηύθυνε ο Μωυσής στους Ισραηλίτες διατυπώνοντας τους νόμους και τις κυρώσεις, το Δ. περιλαμβάνει ιστορικά τμήματα σχετικά με την παραμονή των Εβραίων στην έρημο. Πρωταγωνιστής του βιβλίου είναι ο Μωυσής.
Το Δ. διακρίνεται από τα άλλα βιβλία της Πεντατεύχου για τον ζωηρό ρητορικό του τόνο, τον οποίο διατηρεί ακόμα και στις νομοθετικές διατάξεις, στοιχείο που συντελεί στο να θεωρείται μεταβατικό έργο, μεταξύ των νομικών και των προφητικών βιβλίων της Παλαιάς Διαθήκης. Τόσο η εβραϊκή όσο και η χριστιανική παράδοση αποδίδουν τη συγγραφή του βιβλίου στον Μωυσή. Η θεωρία του Βελχάουζεν υποστηρίζει πως το Δ. αποτελεί τρίτη πηγή, που προστέθηκε στις δύο προηγούμενες, τον Ιαχβιστή και τον Ελωχειμιστή, ενώ η σύγχρονη ερμηνευτική κριτική αποδίδει στον Μωυσή την ουσία μόνο του περιεχομένου και δέχεται ότι η σύνταξη του βιβλίου έγινε από άγνωστο μεταγενέστερο συγγραφέα.
Προμετωπίδα μικρογραφημένου εβραϊκού χειρογράφου με το «Δευτερονόμιο» (13ος αι.).
* * *το (AM Δευτερονόμιον)ο τίτλος τού πέμπτου βιβλίου τής Πεντατεύχου.
Dictionary of Greek. 2013.